Binge-watching van series is een relatief nieuw fenomeen. 10 jaar geleden kon je je favoriete serie alleen op dvd kopen en naar hartelust bekijken. Toch moest je altijd even wachten tot het nieuwe seizoen op dvd uitkwam voordat je verder kon kijken. Tot het moment dat Netflix alle seizoenen in één keer online zette wat ervoor zorgde dat binge-watching gebruikelijker werd. Waar je normaal maanden had moeten wachten om erachter te komen wie Agent Cooper had neergeschoten, kun je tegenwoordig, als je het uithoudingsvermogen hebt, een heel seizoen House of Cards op een dag bekijken.

Hoewel dit gemak voldoet aan onze behoefte voor onmiddellijke bevrediging, is binge-watching niet zo geweldig voor je geestelijke gezondheid. In deze blog leggen we je uit waarom uren naar de televisie kijken ervoor kan zorgen dat je je depressief voelt.

Je zit teveel

Als je het grootste deel van je dag binnenshuis naar de televisie staart, krijg je niet genoeg beweging. Je gewrichten beginnen pijn te doen en je voelt je traag. Als je aandachtig naar iets zit te kijken, merk je misschien niet eens dat je je amper hebt bewogen in drie uur tijd. Daarnaast kan je lichaam z’n energie niet kwijt. Je zult het vast wel eens gemerkt hebben; na een paar uur bingen is het tijd voor bed maar wanneer je eenmaal ligt ben je klaarwakker. Dit bevordert je nachtrust niet en de volgende dag sta je vermoeid op.

Het echte leven is saai

Een goede serie heeft veel spanning en conflicten. De held raakt in de problemen en komt er vervolgens uit omdat hij – het is meestal hij – ongewoon dapper, vindingrijk en bekwaam is. Het belangrijkste is dat hij een doel heeft. Hij moet iets doen dat zowel belangrijk is als duidelijk wordt uitgelegd. Het echte leven is in vergelijking altijd duister. Je kunt proberen dat meer kleur te geven door leuke dingen te gaan doen. Bijvoorbeeld met een vakantie naar Kaapverdië. Maar de meeste belangrijke dingen die we doen, zijn nogal alledaags. Het avondmaal koken, naar je werk gaan en je kind helpen studeren voor hun tentamen. De inzet lijkt zelden erg hoog en we zijn vaak niet zeker wat we moeten doen. Het voelt als een afknapper. Daar zit ook een biologische component aan vast. De spanning en resolutie in opwindende series geven ons kleine hits van adrenaline en dopamine. Net als met drugs en alcohol voelt het nogal saai aan als we te maken hebben met normale niveaus van opwinding.

We missen onze fictieve vrienden

We wennen aan mensen die we op televisie zien, zijn geïnvesteerd in hun succes en hebben problemen met hun mislukkingen. Daarnaast weten we welke moeilijkheden ze hebben doorstaan en wat ze het belangrijkst vinden. Onze hersenen zijn niet erg goed in het onderscheiden van fictieve vrienden en echte vrienden. Dat is de reden waarom beroemdheden zo veel rare ontmoetingen hebben met fans. Wanneer de serie eindigt, missen we deze mensen zoals we echte vrienden missen. We missen ze vaak meer omdat we hun motivaties beter begrijpen dan die van onze eigen vrienden. Ze zijn vaak ook aantrekkelijker. Als we onze fictieve vrienden verliezen, voelen we ons een beetje bedroefd. Zoals met alle dingen, is televisie het beste met mate. Het kan geweldig zijn om je te helpen ontspannen en te lachen, maar als je een dag lang junkfood eet en elke aflevering van iets bekijkt, voel je je vanzelf depressief.

De gevolgen van binge-watching

Vierkante ogen van uren naar het beeldscherm staren, vermoeidheid en slaperigheid omdat je ’s nachts maar niet in slaap kan vallen en een leven wat een stuk minder spectaculair lijkt in vergelijking met je favoriete show. Dit zijn allemaal symptomen die een goede mentale gezondheid tegenwerken. Binge-watchers leiden eerder aan gevoelen van eenzaamheid en depressie. Door de persoonlijke verbondenheid die mensen vaak hebben met hun favoriete personage kunnen bepaalde negatieve gevoelens versterkt worden. Zo kan bijvoorbeeld het kijken naar een personage dat onder grote druk staat, je eigen stressniveau verhogen. Daarnaast voelen veel mensen zich verloren wanneer hun favoriete show is afgelopen. Ze gaan dan op zoek naar een nieuwe show en de cyclus begint weer van voor af aan.

Hulp bij binge-watching

Herken jij jezelf als binge-watcher? En heb je hulp nodig? Hier zijn een paar tips die je kunnen helpen de negatieve effecten van binge-watching tegen te gaan en het zelfs af te leren: