Ruim acht jaar werk ik inmiddels voor Castle Craig Nederland waar ik veel mensen tegenkom die het vertrouwen in de mensheid kwijt zijn; die nooit veel, of geen, mensen hebben gehad die er echt voor hen waren. Mijn grootste kracht als therapeut is dat ik heel betrokken ben bij mijn patiënten; dat ik er echt voor ze probeer te zijn. Mijn behandelingen zijn persoonlijk als dat nodig is; professionele nabijheid in plaats van professionele afstand. De balans vinden tussen deze twee blijft voor mij een spannend evenwicht.
Twee jaar geleden kwam een jongeman van rond de vijfentwintig bij mij in behandeling vanwege een ernstige verslaving en een zeer destructieve jeugd. Toen hij voor mij zat, zag ik een onzeker, angstig en lief jongetje die zijn gevoelens overschreeuwde en alle mensen op afstand hield. Hij had meteen mijn hart gestolen maar was duidelijk niet gewend dat iemand door zijn façade heen kon kijken. Hij had namelijk geleerd dat mensen niet te vertrouwen zijn en hem altijd zullen wegsturen. Hij had zich vooral gestort op het intellectuele, en verdoofde zijn gevoelens met middelen. Ook bij mij was hij ervan overtuigd dat hij weggestuurd zou worden en om hier zelf de controle over te houden kwam hij afspraken niet na en maakte hij de afgesproken opdrachten niet. Met veel geduld, aandacht, liefde maar ook onzekerheid, stress en zorgen bleef ik hem vertellen dat hij welkom was en nooit heb ik hem weggestuurd. Langzaamaan begon hij te vertrouwen. Na ongeveer een jaar wist hij dat ik hem niet zou “verlaten”. Hij kwam op zijn afspraken en wilde veranderen.
Hij was al eerder gestart met een opleiding in de zorg; vooral omdat hij dacht dat hij het beter zou kunnen dan al die andere behandelaren die zijn vertrouwen hadden beschadigden en, voor zijn gevoel, nooit echt naar hem geluisterd hadden. Ik herinner mij dan ook nog goed dat hij een keer aan het begin tegen mij zei dat ik vooral geen persoonlijke dingen moest vertellen want dat zou hij tegen mij gaan gebruiken. Mijn gevoel gaf mij echter aan het tegenovergestelde te doen. Ik stelde mij open en liet hem zien hoe ik over zaken dacht en wat voor gevoelens zijn gedrag bij mij opriep.
Een paar maanden geleden hebben we afscheid van elkaar genomen. Hij is al een jaar clean en sober, heeft geen last meer van trauma’s, hij heeft vrienden, werk en zijn opleiding gaan goed. Tijdens dit laatste gesprek hebben we zijn behandeling nog eens goed bekeken en op de vraag wat hem nou het meest geholpen heeft, gaf hij aan dat hij altijd welkom was. Dit had hij nog nooit ergens gevoeld. Hij heeft geleerd zijn gevoelens te voelen, op vertrouwde plekken kwetsbaar te kunnen zijn, maar ook echte contacten aan te gaan. Op de vraag hoe hij zijn werk anders zou doen dan hoe ik het doe, gaf hij, na even denken, aan: “ik zou niets anders doen”. Hij kon zich nog herinneren dat hij hier eerst anders over dacht.
Het afscheid was uiteindelijk een ontroerend moment voor ons beide; voor het eerst in zijn leven heeft hij iets afgemaakt en zelfs afscheid genomen. Ik ben daarbij ontzettend dankbaar dat ik naast hem heb mogen staan en dat ik de tijd en het vertrouwen heb gekregen om er -in deze periode- echt voor hem te zijn op zijn pad naar herstel en dat hij zijn verhaal via mij in dit artikel wilde delen.
Suzanne Wagemans
Psycholoog