Nicotineverslaving

De meeste mensen weten dat nicotine verslavend is. Maar hoe verslavend is het precies? En welke effecten heeft nicotine op het lichaam? In dit artikel bespreken we de risico’s van tabaksgebruik en de effecten van een nicotineverslaving.

Wat is een nicotineverslaving?

Nicotine is een zeer verslavende chemische stof die voorkomt in de tabaksplant. Van deze tabaksplant worden verschillende tabaksproducten zoals sigaretten gemaakt. Al na een korte periode kunnen rokers verslaafd raken aan de stof. Dit komt doordat nicotine zorgt voor aangename gevoelens in het lichaam en de geest. Wanneer je tabak gebruikt, laten je hersenen neurotransmitters zoals dopamine vrij. Dit zorgt voor een kortstondig gevoel van tevredenheid en plezier. Hierdoor leidt roken al vrij snel tot gewenning en lichamelijke- en geestelijke afhankelijkheid. 

Gewenning betekent dat een gebruiker steeds meer nodig heeft om hetzelfde effect te bereiken. Een paar sigaretten per dag kan al snel leiden tot één of zelfs meerdere pakjes per dag. Met lichamelijke- en geestelijke afhankelijkheid als gevolg. Bij lichamelijke afhankelijkheid protesteert het lichaam wanneer met het gebruik van tabak wordt gestopt. Wanneer dit gebeurt treden er ontwenningsverschijnselen op. Geestelijke afhankelijkheid betekent dat de gebruiker steeds sterker verlangt naar een sigaret en zich niet meer prettig voelt zonder.

Daarnaast is een nicotineverslaving vaak ook gedragsmatig. Mensen worden afhankelijk van de handelingen die met het gebruik van tabak te maken hebben. Ze raken ook gewend aan het gebruik van tabak in bepaalde situaties, zoals na een maaltijd, tijdens een feestje of bij stress.

De effecten van een nicotineverslaving

Naast nicotine bevatten sigaretten en andere tabaksproducten veel kankerverwekkende stoffen en andere schadelijke chemicaliën. De bijna 4000 chemische stoffen die in tabak worden gevonden hebben fysieke, mentale en psychologische effecten. Het gebruik van tabak leidt tot ernstige gezondheidscomplicaties, waaronder:

• kanker, vooral in de luchtwegen (longkanker)
• leukemie
• hartaandoening
• emfyseem
• chronische bronchitis
• diabetes
• oogproblemen, zoals staar 
• onvruchtbaarheid & impotentie
• miskraam en zwangerschapscomplicaties
• een verzwakt immuunsysteem
• verkoudheid, griep en luchtweginfecties
• verlies van smaak of geur
• tandvleesaandoeningen en tandproblemen
• vroegtijdige veroudering
• maagzweren
• osteoporose

Daarnaast is roken ook schadelijk voor je medemens. Tweedehandsrook verhoogt ook het risico op longkanker en hartziekten bij mensen die dicht bij rokers staan. Zo zijn de risico’s van tweedehandsrook wiegendood bij baby’s, astma, luchtweginfecties, oorinfecties en andere aandoeningen.

Hoe herken je een nicotineverslaving?

Een nicotineverslaving kan zich op verschillende manieren uiten. Tekenen van een nicotineverslaving zijn onder andere:

• Een onvermogen om te stoppen met het gebruik van tabaksproducten.
• Ontwenningsverschijnselen wanneer het nicotinegebruik stopt.
• Het voortgezette gebruik van tabaksproducten, zelfs wanneer dit een negatieve invloed heeft op je leven of er gezondheidscomplicaties optreden.

Effecten van nicotine-ontwenning

Verslaafde tabaksgebruikers die stoppen met het gebruik van nicotine producten krijgen te maken met ontwenningsverschijnselen. Effecten van nicotine-ontwenning zijn onder andere prikkelbaarheid, angst en fysieke symptomen zoals hoofdpijn en vermoeidheid. 

De ontwenningsverschijnselen zijn het sterkst 24 – 48 uur na het stoppen en nemen in de daaropvolgende weken langzaam af. Het risico op een terugval na het stoppen is dan ook het grootst in het begin. Zelfs wanneer de ontwenningsverschijnselen zijn afgenomen, komt het plotselinge verlangen naar tabak vaak voor. Hierdoor kan stoppen met roken erg moeilijk zijn vooral wanneer je er helemaal alleen voor staat. Gelukkig zijn er ook fijne effecten van nicotine-ontwenning. Mensen krijgen minder last van de keel, worden fysiek gezonder en de geluksstofjes in de hersenen gaan na het ontwennen ook weer normaal werken.

Hulp bij een nicotineverslaving

Wil je stoppen met roken? Heb je al meerdere pogingen gedaan maar lukt het je simpelweg niet? Maar wil je wel graag van je verslaving afkomen? Of ken je iemand die hulp nodig heeft. Schakel dan de hulp in van een professional. Wanneer je stopt onder begeleiding is de kans dat het lukt groter dan wanneer je het in je eentje probeert. 

Castle Craig heeft meer dan twintig jaar ervaring met de behandeling van mensen met een verslaving. Kijk op de pagina over ‘Onze Verslavingszorg’ voor meer informatie over onze verschillende programma’s voor verslaving.