Regelmatig heb ik discussies met mensen die me nu al zes jaar drugsvrij volgen en daaruit menen te concluderen dat ik niet meer verslaafd ben.

Los van het feit dat het niet waar is (‘eens verslaafd, altijd verslaafd’) is het ook gevaarlijk om dat te stellen. Want als je als verslaafde in herstel daar zelf in gaat geloven, is de weg naar een borrel, een jointje of een snuif opeens een stuk korter geworden. Zo van: ik ben zes jaar clean en sober, ik heb orkanen weten te doorstaan, dan zal ik vast wel weer eens wat mogen nemen of gebruiken. Het klinkt gek, maar zo werkt je verslaafde geest dus. Altijd op zoek naar een excuus om je over te geven aan je verslaving. Ook al ben je 20 jaar clean & sober, dat fluisterende stemmetje is er altijd op de achtergrond. En alleen al daarom is volledige abstinentie van welk middel of van welke alcohol bevattende drank dan ook, een must in herstel.

Verslaving tast beloningssysteem aan

Verslaving is een ziekte, dus heeft de medische wetenschap onderzocht wat er gebeurt als je in herstel weer drinkt of gebruikt. En let wel: dat hoeft niet je drug of choice te zijn. We hebben het dan over elk willekeurig middel. Volgens die wetenschap betekent verslaving dat het beloningssysteem in de hersenen niet goed werkt. Dat systeem reageert uitermate heftig op alle stemming veranderende middelen. Wanneer je die middelen toch neemt als je in herstel bent, dan reageert dat beloningssysteem bovendien erg onvoorspelbaar. Ondanks alle negatieve herinneringen aan actief gebruik, zal het opnieuw gebruiken van middelen en/of alcohol het beloningssysteem zodanig beïnvloeden dat deze ervaring wint van de voorgaande negatieve consequenties. Met andere woorden: je bent wel gek als je niet abstinent blijft in herstel.

Abstinentie is een must

Als ik naar mezelf kijk, dan komt er ook nog iets anders bij kijken waarom abstinentie voor mij een absolute must is. Tijdens mijn actieve gebruik, kreeg ik door een glas whisky trek in coke, kreeg ik door coke trek in een joint en dacht ik bij een joint dat een XTC tabletje er wel goed bij zou passen. Dat gevoel en die handelingen zou ik nooit in de waagschaal stellen om weer uit te komen bij dagelijks gebruik van middelen. Dat is ook één van de redenen waarom ik in Castle Craig Schotland ben gestopt met roken. Want een sigaret smaakte naar een glas vodka of whisky.

Abstinent just for today

Van de week vroeg iemand het weer aan me: ‘Maar jij hebt toch helemaal geen problemen meer met drank of drugs?’ Mijn antwoord was: ‘Koop maar eens een zak snoep van het Kruidvat voor me. En kijk dan eens hoe snel die zak leeg is. Dan weet je waarom ik just for today abstinent van middelen en alcohol ben.’

Auteur: Mick Boskamp